In de nieuwsbrief van november van Waterschap Aa en Maas en Gemeente Land van Cuijk, ditmaal aandacht voor Escharen. De Peel-Raamstelling in het Raamdal en het Toponiemen-project staan hierin beschreven.
Lees hier de brief.
In de maand september heeft EstersHeem vier vrijdagmiddagen een dorpswandeling gemaakt met alle leerlingen van groep 5 t/m 8 van Basisschool De Ester. De school werkte aan het project 'Bouwen'. Een mooi uitgangspunt voor ons dus om deze jeugd de geschiedenis van enkele bijzondere bouwwerken in ons dorp te vertellen.
De Historische Kring Land van Cuijk heeft een speciale editie van haar tijdschrift Merlet uitgebracht. Het thema? 80 jaar bevrijding van WOII. Niet alleen voor de eigen leden, maar nu ook voor geschiedenis docenten en vele scholieren in het Land van Cuijk. Ook EstersHeem schreef hiervoor een artikel.
Op 26 april jl. ontving ons lid van de werkgroep EstersHeem, Herman Peters, een koninklijke onderscheiding voor zijn vele verdiensten voor de Esterse Gemeenschap. In juli 2023 publiceerde hij een boekwerk over de geschiedenis van zijn buurtschap 'De Beeklanders'. In samenwerking met het EstersHeem is dit een prachtig naslagwerk geworden.
We feliciteren Heerman met zijn onderscheiding, hij heeft dit dubbel en dwars verdiend!
Onze werkgroep Klassenfoto’s is al maanden druk met het verzamelen en archiveren van klassenfoto’s. Het archief is inmiddels aardig gevuld. Om ons archief voor iedereen toegankelijk te maken heeft de werkgroep deze speciale pagina gemaakt.
De pagina is nog in wording dus nog niet volledig ingevuld. De namenlijsten kunt u als download bekijken. Mocht u aanvullingen hebben dan horen wij dat uiteraard graag. Neem dan contact op met klassenfotos@esteren.nl. Zeker ook als in u in het bezit bent van een ontbrekende klassenfoto! Veel kijkplezier en help ons mee om het archief compleet te maken.
Direct naar Klassenfoto's.
In DE VOLKSKRANT van 24 april stond een mooi interview met de inmiddels 100-jarige Hendrik Willems. Hendrik is in 1923 geboren in De Maurik en 68 jaar getrouwd geweest met de eveneens in Escharen geboren, Anna van der Burgt.
DE VOLKSKRANT, Marjon Bolwijn: ....‘Ben je bedonderd, ik word geen honderd’, heeft Hendrik Willems de afgelopen jaren rondgebazuind. Maar het is er toch van gekomen. En dat betreurt de eeuweling niet, want hij stapt nog elke ochtend met goede zin zijn bed uit. Geamuseerd vertelt hij over zijn vele avonturen de afgelopen eeuw.... Lees verder in DE VOLKSKRANT.
Buurtvereniging De Beeklanders bestaat 40 jaar. Dit feit wordt 9 juli gevierd met het uitbrengen van een boek. Hierin komende thema’s, 40 jaar wonen, 40 jaar activiteiten van de buurtvereniging en historische feiten van het gebied aan de orde. EstersHeem vult dit laatste thema in. Het gebied van de Beeklanders kent, als buurtschap Hal, namelijk een rijke historie.
Meer lezen over het bestellen van dit boek en de boekpresentatie kunt u lezen in de laatste Minipers. (Publicaties)
Via Wim van de Boom zijn we in het bezit gekomen van een aantal sledes dia's gemaakt door Willy Blom (1914-1998). We zijn ze op dit moment aan het uitzoeken en er zitten pareltjes tussen! Willy Blom, elektriciën, had een winkel aan de Willem van Esterenweg. Al begin jaren zestig van de vorige eeuw legde hij Escharen vast met zijn fototoestel. Op de bijgevoegde foto uit 1962 zien we buurvrouwen: Marietje Blom, Marie van Boekel, Jaan Cuppen en Anna Paters aan de klets. Zie o.a. Fotoserie Willy Blom.
Op de tentoonstelling van15 januari was naast de sluitsteen van de molen ook een stuk molensteen te zien. Jos Spanjers, bewoner van bungalow ‘de Molenberg’ aan de Zanddijk, had dit fragment juist in de week voorafgaand aan de tentoonstelling in zijn tuin opgegraven. Het profiel van deze steen wijkt af van een molensteen die we kennen om koren te malen. De gevonden steen hebben we daarom aan verschillende molenaars laten zien, maar ook zij konden geen duidelijkheid geven. Wij zijn daarom verder de archieven ingedoken en komen nu tot de conclusie dat het gaat om een zogenaamde eeksteen, de molensteen van een schors- of runmolen.
Lees hier meer over in de komende Minipers of op de pagina Molen op de Zanddijk.
15 januari heeft EstersHeem hun tien-jarig bestaan gevierd met o.a. een tentoonstelling in 't Dorpshuis. Onderwerp van deze vertoning waren de Archeologische Vondsten ooit in Escharen gedaan. Doelstelling was om de belangstellenden kennis te laten maken met de oudheid van ons dorp. Voor deze gelegenheid is een speciale 'Vondstenkaart' gemaakt die hiernaast staat afgebeeld. Wij als organisatie kijken tevreden terug op deze dag. De opkomst was geweldig.
Over deze dag is een verslag gemaakt dat u kunt lezen op een speciale pagina.
Zondag 15 januari vieren we ons 10-jarig bestaan in het Dorpshuis met o.a. een tentoonstelling van bodemvondsten uit Escharen. Vijf personen zullen u hun gedane vondsten tonen en kunnen daar alles over vertellen. Dit zijn Martien Koolen, Bert Keereweer, Frans Arts, Eric van de Wijst en Rob Poels. Ook van het Graafs Museum krijgen we die dag enkele mooie Escharense stukken in bruikleen. Heeft u zelf ooit iets in uw tuin gevonden en weet u niet wat het is of wilt u gewoon meer van dit voorwerp weten? Breng het die dag dan mee! Onze ‘experts’ willen u graag verder helpen. Tussen 14.00 en 16.00 uur zullen zij hier speciaal voor klaar zitten. (Zie Publicaties)
Waterschap Aa en Maas gaat in samenwerking met de gemeente Land van Cuijk de Graafsche Raam natuurlijker inrichten. Voor de start van de uitvoering is er archeologisch onderzoek gedaan. Deze onderzoeken zijn afgerond en de resultaten zijn binnen. Er waren hoge verwachtingen voor deze omgeving gezien de rijke historie, maar dit is tegengevallen volgens de archeologen. Toch zijn er een aantal interessante vondsten gedaan.
In de Nieuwsbrief van Waterschap Aa en Maas kunt u hierover meer lezen: Klik hier
Op 17 november werd in Reek de flyer van het project 'Buiten de Veste' uitgereikt. Dit is een onderdeel van het Zuiderwaterlinie Wandelpad en omvat een compleet wandelgebied dat alle dorpen rondom de meest belegerde vesting Grave bestrijkt. Middels het scannen van QR-codes op deze folder komt men op websites terecht die extra informatie geven. EstersHeem heeft met heemkunde Reek samengewerkt om deel A op papier te zetten. Aan deel B en C wordt gewerkt. Op de pagina Publicaties ziet u de flyer.
Woensdag 26 oktober was het Esters Heem weer te gast bij het Esters Uurke in het Dorpshuus. Dat is altijd een gezellige ochtend met aandachtige toehoorders. Middels een PowerPoint presentatie vertelden we over het heden en verleden van veldnamen. We hebben verschillende reacties gekregen die we verder zullen onderzoeken.
Zaterdagavond 22 oktober zorgde de Esterse Kwis voor een recordaantal bezoekers op onze website. Wel 201 deelnemers bezochten de site op zoek naar antwoorden. Er werden 1003 pagina's bekeken. Hopelijk keren al deze bezoekers nog een keer terug om de gehele website uitgebreid te gaan bekijken.
Naar aanleiding van ons artikel in de laatste Minipers over het behouden van veldnamen, hebben we een mooie reactie gekregen. Bert en Dorine Cuppen-Vollenberg wonend aan de Vegetasscheweg, hebben nu ook de naam van hun woning op de gevel vereeuwigd: De Vegetas. Voorheen was dit pand ooit in gebruik als Herberg De Vegetas. Lees hier meer over op onze pagina. Dorpsgenoot Henk Wijdeven maakte van deze eeuwenoude veldnaam een mooie moderne uitvoering. Bedankt Bert en Dorine, weer een stukje dorpsgeschiedenis zichtbaar gemaakt!
In dit nieuwe verhaal gaan we terug naar 1875. Een groep jongelui uit ons dorp treft elkaar regelmatig in de herberg van Hendrikus van der Burgt. Dan wordt er een nieuwe veldwachter benoemd. De politieverordening over sluitingstijden neemt hij heel serieus. Klokslag 23.00 uur stuift hij de herberg binnen om dan alle aanwezigen te bekeuren. Dit tot grote ergernis van de jongelui. Zij bedenken een list om de komende kermisdagen rustig hun biertjes te kunnen drinken. Bij de notaris in Grave laten ze hun vereniging vast leggen: Sociëteit Ons Genoegen. Samenkomst van de leden van deze Sociëteit is een besloten bijeenkomst en voor deze gelden andere regels. Toch? Hoe dit allemaal verloopt leest u op de pagina: Sociëteit Ons Genoegen.
Thijs Cuppen, oud Escharenaar, spitte door het dossier en schreef dit mooie verhaal.
Dit jaar bestaat de Esterse Minipers 50 jaar en heemkundevereniging EstersHeem 10 jaar. Om dit te vieren heeft een werkgroep een nieuwe Esterse vlag ontworpen. Deze vlag is gebaseerd op de oorspronkelijke defileervlag zoals die in 1935 al gebruikt werd. Op de nieuwe vlag staat het oorspronkelijke gemeentewapen van Escharen op de Brabantse vlag afgebeeld. Het formaat is 70 bij 100 cm.
Uiteraard hopen wij dat voor € 12,00 veel Escharenaren deze vlag zullen gaan kopen.
Dit bedrag kunt u overmaken op bankrekeningnummer:
NL 51 RABO 011.71.06.461
t.n.v. Esterse Minipers
O.v.v. Esterse vlag, met uw naam en adres
Al in het archief van de Nassau Domeinraad van het jaar 1560 wordt gesproken van Hoeve Den Alendonck. Het is dan ook een van de oudste boerderijen in Escharen. Door zijn hoge ligging was Den Alendonck goed beschermd tegen het regelmatige opkomend water van de Beersche Maas. De boerderij is door de eeuwen heen verschillende malen herbouwd maar de plaats van bewoning is tot op heden hetzelfde gebleven. We zijn blij dat Familie Beeftink het toponiem ‘Alendonck’ weer in gebruik genomen heeft en op een mooi naambord op de gevel heeft geplaatst. Zo wordt weer een stukje geschiedenis van ons dorp bewaard. Ook prikkelt het ons om de rijke historie van Den Alendonck eens helemaal uit te gaan pluizen.
Afgelopen vrijdagavond was het zover: aanwonenden van het kerkplein, leden van Estersheem, de vrijwilligers en belangstellende Escharenaren waren aanwezig voor de onthulling. Na de speech van voorzitter Edwin van Kraaij werd de Nederlandse vlag van het infobord gehaald. Buurtbewoners Truus van den Hoogen en Hielke Kuipers waren hiervoor uitgenodigd en zij vervulden deze taak met verve! Het bord zal in de toekomst hopelijk voor veel wandelaars en fietsers een informatiebron zijn waardoor zij ook kunnen ervaren hoe mooi ons dorp Esteren is.
"Want d'r is gen moijer plekske an de Roam...."
Ruime tijd geleden heeft Dorpsraad EZV besloten om ons kerkplein te verfraaien. Net voor Coronatijd is het terras van het Dorpshuus gerealiseerd met borders en bloembakken. Afgelopen periode is met medewerking van gemeente en BAM de jeu-de-boules- baan verwijderd, er is halfverharding aangebracht en zijn er twee banken met een tafel zijn geplaatst. Ook een infobord hoorde bij de plannen. EstersHeem heeft de taak op zich genomen om dit bord te ontwerpen en te installeren. In het ontwerp zijn op de voorzijde met name foto’s opgenomen van plekken die een historische waarde hebben. Wandeltoeristen vinden op de achterzijde 6 wandelroutes langs de mooiste plekjes in en om ons dorp.
Vrijdag 17 juni om 19.00 uur zullen wij dit infobord officieel onthullen. Een senior en een junior uit de buurt zullen de onthulling verrichten.
In de Sint Lambertuskerk van Escharen draagt Marius Schraven als Neomist op 7 juni 1959 zijn Eerste Heilige Mis op. (Een Neomist is een pas ingewijd priester.) Dit feestelijk gebeuren is in een fotoreportage vastgelegd. Dit album bevond zich in het archief van Erfgoedcentrum ’t Schoor Udenhout-Biezenmortelen en is ons onlangs geschonken. Kijk op deze pagina!
Sinds november 2014 is deze website in de lucht. Door de jaren heen zijn er steeds toevoegingen en verbeteringen gedaan. We waren qua vormgeving dan ook helemaal tevreden. Nu heeft echter onze webhost, JouwWeb, laten weten ons design per 24 maart niet langer te ondersteunen. Wij worden dus gedwongen om een andere lay-out te kiezen. Dat betekent voor ons heel veel werk en voor u dat de vormgeving van deze vertrouwde Esters Heem website gaat veranderen. Hoe, dat weten we op dit moment ook nog niet. De inhoud blijft natuurlijk ongewijzigd!
Een laatste toevoeging op de website is de geschiedenis van boerderij De Lage Hof. Op deze plek, Heesbergenweg, wonen nu nog steeds afstammelingen van de eerste bewoner Adriaan Cornelissen(1792-1863). De geschiedenis van deze boerderij kunt u lezen op de pagina: De Lage Hof Cornelissen.
Huidige bewoner Ton Cornelissen (4e generatie) heeft zijn jeugdherinneringen opgeschreven.
Deze kunt u lezen onder het tabblad Verhalen. Vijf generaties Cornelissen op De Lage Hof. Het geeft niet alleen een kijkje in Ton's leven maar ook een mooi tijdbeeld van Escharen.
Een nieuwe pagina op onze website:
Christ Smits (1935-2019) was een echt verenigingsmens. Zo was hij o.a. medeoprichter en jarenlang voorzitter van de Esterse Minipers.
Door zijn betrokkenheid met het dorpsleven filmde Christ vanaf 1983 tal van activiteiten. Enkele voorbeelden hiervan zijn: de jaarlijkse Braderie van het KVO, de aanleg van schaats- en visvijver ‘t Meulengat, de bouw van de Dorpspomp door EZV, Rommelmarkt door de buurtvereniging op Tweede Pinksterdag etc. etc. Ook zijn alle carnavalsoptochten en boerenbruiloften door Christ op beeld vastgelegd. Deze filmbeelden zitten inmiddels in het archief van het Esters Heem. Opnames die de komende jaren steeds waardevoller worden.
Het eerst geplaatste filmpje is gemaakt in 1983: Aanleg fietscrossbaan op de Veldweg en de eerst gereden wedstrijd.
Vrijdagochtend 4 februari is door de werkgroepleden, Arnold Michiels en Jan van den Hoogen, het geraamte voor het toekomstig informatiebord van EstersHeem geplaatst. De voormalige jeu-de-boulesbaan is in samenwerking met de BAM veranderd in een ontmoetingsplaats. Christien Knoben laat namens de werkgroep weten dat het informatiebord binnenkort geplaatst gaat worden. Hierop zullen naast algemene informatie over het heden en verleden van Escharen, ook suggesties gedaan worden voor mooie wandel- en fietsroutes met het Kerkplein als vertrekpunt.
Het grote voordeel van deze website is dat iedereen, waar ter wereld ook, een kijkje kan nemen in de geschiedenis van Escharen. We weten ook dat veel ‘buitendorpse’ mensen hier gebruik van maken. Zeker personen die van vroeger uit een binding hebben met Esteren. Ze zijn hier geboren, hebben hier gewoond of hun grootouders of andere familieleden komen hier vandaan. Dat deze mensen onze website waarderen blijkt uit de vele reacties die we regelmatig krijgen.
Onlangs ontvingen we zo van een kleindochter van Kobus Bulkens en Anna van Iersel, prachtige foto’s en bidprentjes. In het album van haar moeder, Christien van Riet- Bulkens, kwam Julia deze tegen. Ze heeft contact met ons opgenomen met als resultaat o.a. prachtige foto’s van molen. Wat zou het jammer zijn geweest als deze verloren waren gegaan.
Hierbij dus een oproep aan iedereen, kijk eens in je fotoalbum of in het album van je ouders of grootouders. Wij kunnen echt alles gebruiken, foto’s van personen, families, boerderijen of activiteiten. Ook bidprentjes of foto’s van schilderijen zijn van harte welkom. U hoeft de afbeeldingen niet af te staan met een goede foto ervan, dat kan al met uw telefoon, zijn we al blij.
U doet er niet alleen het EstersHeem maar dus ook vele anderen een groot plezier mee!
In DeGraeF, Dé Graafse Krant, stond in editie 12, van vrijdag 21 januari 2022 een interessant artikel over de geschiedenis van het Land van Cuijk. Een reactie op de proclamatie van Grave waarin ze zich op nieuwjaarsdag uitroepen als hoofdstad van de gemeente Land van Cuijk.
Zie hier de link: degraafsekrant.nl of download hieronder het betreffende artikel.
Onlangs kwamen we deze foto tegen in het archief van het Brabants Historisch Informatie Centrum. De fotograaf is onbekend maar het jaartal gelukkig niet: 1945.
Deze foto toont een fraai dorpsgezicht met prominent op de voorgrond de Esterse molen aan de Zanddijk. In de laatst verschenen Minipers kunt u hierover alles lezen.
Onlangs hebben we van Martien Koolen foto's ontvangen van het jaarlijkse schoolkamp van Basisschool De Ester. Twintig jaar is Martien als organisator/begeleider met groep 8 op schoolkamp geweest. Van verschillende jaren heeft hij een fotoverslag gemaakt. Deze dia's hebben we nu dus in ons archief. Onze werkgroep Schoolfoto's heeft komende winter dus een mooi klusje om deze allemaal te scannen. Natuurlijk komt er ter zijner tijd op deze site een pagina hierover. Word vervolgd dus.
Het openbreken van de Beerschemaasweg vanaf de Zanddijk tot de Raambrug zijn weer twee geheimen prijsgegeven. Zo werd een oud brughoofd opgegraven die onder de grond verdween in 1970 toen de huidige brug gebouwd werd.
Als tweede kwamen tussen de huisnummers 23 en 18 restanten tevoorschijn van een boerderij. Volgens de aanwezige archeologen een ooit afgebrande oude boerderij uit de 9e of 10e eeuw. Het bestaan van deze boerderij was ons onbekend. Dit gaan we zeker verder onderzoeken maar we wachten eerst het verslag van de archeologische dienst af. De locatie van deze boerderij, zo dicht bij de Raam en buiten de dijken van de Polder van Escharen en Gassel, is opvallend.
foto's: Matt Gerrits en BAM
Uit De Gelderlander/editie Maasland 13 sept. 2021.
In de aanloop naar de nieuwe gemeente Land van Cuijk schrijft Geurt Franzen in de reeks 'Van achttien naar één' over de gemeentes in deze regio die de laatste tweehonderd jaar verdwenen. Maandag 13 september j.l. ging het 2e artikel uit deze serie over gemeente Escharen. Deze kunt u lezen op de pagina Publicaties.
Het artikel geeft een korte omschrijving over de geschiedenis van ons dorp. Alleen jammer van de laatste zin:
”....Het is zinloos. Escharen wordt dat jaar opgeheven. Maar trots zijn ze gebleven.”
Alleen gemeente Escharen is in 1942 opgeheven, het dorp Escharen leeft nog volop en daar zijn we terecht trots op.
In ons archief bevinden zich inmiddels meer dan 2300 bid- en gedachtenisprentjes. Allen van personen die in Escharen geboren, gestorven of geleefd hebben.
Van verschillende families hebben we onlangs bidprentjes gekregen en daar zijn we uiteraard erg blij mee. Het wordt namelijk steeds moeilijker om nog aanvullingen te vinden. Vooral van Escharense mensen die het dorp verlaten hebben om elders te gaan wonen, ontbreken nog kaartjes. Dus hierbij ook een oproep aan 'buitendorpse' om eens voor ons in hun familiearchief te kijken.
Ga hier naar onze verzameling.
In het digitaal archief van het Rijksmuseum Amsterdam, hebben we een prachtige prent gevonden. Deze kaart uit 1602 toont de gebeurtenissen rond het beleg van Grave; de inname van de stad door het Staatse leger en het verjagen van de Spaanse troepen. Op de prent is het dorpje 'Esteren' weergegeven d.m.v. een kerkje. Over 'het Peelwater', de Raam, is een brugje zichtbaar. Met de woorden 'Du Bois' wordt het gebied rondom de huidige Busweg bedoeld.
De afbeelding geeft goed weer dat Escharen dus te midden van het strijdtoneel lag. Tussen de vesting Grave en de circumvallatielinie in. (Restant Circumvallatielinie)
In het magazine 'InBrabant' van maart 2021, schreef Jacob Knegsel een verhelderend artikel over de totstandkoming van de Zuiderwaterlinie. Niet alleen bekeken vanuit het gezichtspunt van de vestingsteden maar er is ook aandacht voor de dorpen rondom zo',n stad. Kortom een verhelderend artikel over dit actuele onderwerp.
Op onze pagina Zuiderwaterlinie, kunt u met toestemming van de auteur, het gehele artikel downloaden en lezen.
De oude parochiekerk werd in 1648 in beslag genomen. Openlijke katholieke geloofsuitingen werden verboden. De gelovigen bouwden een schuurkerk (schuilkerk), die er simpel uitzag zoals een boerenschuur. Deze stond op het huidige kerkplein, rechts naast de pastorie en dus links naast de huidige kerk.
In 1799 kwam de oude parochiekerk (op de plaats van het huidige Dorpshuus) weer in katholieke handen. Dit gebouw was echter niet meer dan een ruïne. Het kerkbestuur koos er dan ook voor om de tijdelijke schuurkerk te blijven gebruiken.
Maar ook dit gebouw had door de vele belegeringen van vestingstad Grave veel te lijden gehad. Zo brandde de schuurkerk in 1794 volledig af maar werd herbouwd.
In 1809 maakte Koning Lodewijk Napoleon een rondreis door Brabant. Op 14 april 1809 bezoekt hij Escharen. De Schout en de Pastoor leggen bij Lodewijk Napoleon het verzoek neer om een toren aan de kerk te mogen bouwen. Eind april krijgen ze te horen dat de Koning hiervoor het Gemeentebestuur f 1200,- schenkt.
Alle rekeningen van deze bouw bevinden zich nog in het archief van het BHIC. Zodoende weten we ook dat de nieuwe toren voor de schuurkerk is gebouwd, dus aan de straatzijde. Als in 1864 de huidige kerk gebouwd is, wordt de schuurkerk met toren gesloopt.
De fundering van de oude schuurkerk met de kerktoren uit 1809 waren dus nu, mei 2021, weer even zichtbaar in het dorp. Inmiddels is deze vondst weer verdwenen onder het zand.
Kijk ook op: Koning Lodewijk Napoleon
en Kerkgebouw
In maart ontvingen we een verassend mailtje van Dennis Bos. Dennis woont samen met Myrthe Lemaire en hun drie kinderen op Zanddijk 15. De woning waar voorheen Wim en Mien Theunissen woonden. Dennis had tijdens het opruimen van hun tuin tussen ander steenpuin een grote steen gevonden. Toen hij deze omkeerde werd er een inscriptie zichtbaar: Anno 1818. De vorm, de steensoort en de aanwezige inscriptie deden Dennis meteen vermoeden dat het een steen met een verhaal moest zijn. Op de website van Esters Heem ging hij op onderzoek uit. Hij kwam er al snel achter dat op het aangrenzende perceel Zanddijk 13, waar familie Spanjers woont, een molen gestaan heeft. De bungalow van Jos Spanjers draagt dan ook de toepasselijke naam: Molenberg. Zou de steen van de in 1955 gesloopte molen afkomstig kunnen zijn? Verheugd over zijn vondst gingen wij op onderzoek uit. Het bouwjaar van de molen kwam immers overeen met het jaartal op de steen.
Lees het verhaal verder op de pagina Publicaties.
Op de Willem van Esterenweg, rondom het Dorpshuus en het kerkhof, zijn verschillende sporen aangetroffen die wijzen op bebouwing. De gevonden houtsporen, paalsporen en scherven bewijzen dat hier in de 10eof 11eeeuw al boerderijen gestaan hebben. Aan het esdek, de bovenste grondlaag, is te zien dat deze bewoners hier ook geakkerd hebben.
Deze bevindingen sluiten aan bij het onderzoek van Martien Koolen uit 2001. Onder het huidige dorphuis zijn toen de restanten tevoorschijn gekomen van een houten kerkje gebouwd rond het jaar 1000. Dat er bij dit kerkje bewoning moet zijn geweest is heel aannemelijk. Met het huidig archeologisch onderzoek is dit dus ook bewezen.
In juni 2020 is in opdracht van de gemeente Grave door Aeres Milieu een archeologisch bureauonderzoek uitgevoerd. De aanleiding voor het laten uitvoeren van dit bodemonderzoek was de voorgenomen vervanging van het riool. Het onderzoeksgebied beslaat de straten de Zanddijk, Molenpad, Korteweg, Willem van Esterenweg, Rondom de Kerk, Lindelaan, Burgemeester Bourbonplein, Meester Bongaardsweg en de Beerschemaasweg. Volgens de Archeologische Beleidskaart van de gemeente Grave heeft het plangebied een hoog archeologische waarde. De diepte van de toekomstige verstoring is niet bekend, maar zal waarschijnlijk tot in het archeologische niveau gaan.
Tijdens de graafwerkzaamheden zal dan ook een archeoloog aanwezig zijn om eventueel aangetroffen sporen, structuren of vondsten te beoordelen en te documenteren.
De werkzaamheden starten maandag 22 maart. Wij als EstersHeem zijn erg benieuwd of en welke vondsten er gedaan gaan worden. We hopen dat die gegevens ons nog meer gaan vertellen over de rijke historie van Escharen.
Heeft u interesse dan kunt u op de pagina bodemvondsten het hele document van Aeres Milieu downloaden. Het rapport geeft een goed verslag van de archeologische waarde en historische achtergrond van Escharen. Ook de kaarten in de bijlage zijn zeker het bestuderen waard.
In het boek: Geschied- en Aardrijkskundige beschrijving der stad Grave, lezen we hoe men in het jaar 1599 met een gevaarlijke besmettelijke ziekte omging. De getroffen maatregelen zullen zeker ook in Escharen zijn toegepast. In het kort kwamen de regels hier op neer:
Iedere zieke moest buitenshuis zes weken lang een witte stok van 90cm bij zich dragen zodat iedereen zag dat die persoon besmet was. Ook gezonde personen uit een besmet huis, moest drie weken met een dergelijke witte roede lopen. Voor elk huis waar iemand gestorven was, moest als waarschuwing gedurende zes weken een bos stro bij de voordeur staan. Deuren en vensters moesten overdag gesloten blijven. Geen bewoners van besmette huizen mochten zelf water gaan halen uit openbare putten. Hiervoor waren ze aangewezen op 'hunne naburen'. Alle inwoners mochten geen mest of vuilnis op straat brengen. Lees de volledige tekst door op de afbeelding te klikken.
Onlangs hebben we een mooie afbeelding gevonden van een gouden triëns die hier in 1897 gevonden is. We zijn daar erg blij mee omdat we voorheen van deze munten geen mooie foto hadden in ons archief.
Deze afgebeelde munt is in het bezit van CollectieGelderland / Museum Het Valkhof, omdat deze gouden triëns vermoedelijk in Nijmegen geslagen is. Meer weten over deze spectaculaire muntvondst, klik dan door naar onze pagina: Bodemvondsten, Muntvondst 1897.
De kerstpuzzel in de Esterse Minipers bleek niet gemakkelijk te zijn. Aan het websitebezoek zagen we dan ook een flinke stijging. Uiteindelijk hebben we zeven goede inzendingen ontvangen. Hieruit is door loting Ine Poels-Poos als winnaar uit de bus gekomen. Zij ontving 31 december de beloofde slagroomtaart. Alle puzzellaars willen wij hartelijk danken voor hun deelname.
Oplossing: 1 Olympia, 2 Franciscusschool, 3 Schram, 4 dubbelbijl, 5 Sint Machutus, 6 Gemeentehuis, 7 dorpspomp, 8 veertien, 9 Jongelingslust, 10 Van Raay, 11 klompen, 12 molen, 13 Hoog Escharen, 14 zuivelfabriek, 15 Langven, 16 Hekkens, 17 Beersche Maas, 18 Wilhelmina, 19 Van Haaren, 20 kolenboer, 21 Vogelshoek, 22 Beuvink.
In het Kerstnummer van de Esterse Minipers heeft Esters Heem deze keer een Kerstpuzzel geplaatst. Hiermee kunt u uw kennis over de geschiedenis van Escharen testen. Alle antwoorden zijn uiteraard te vinden op deze website.
Onder de goede inzenders verloten we een heerlijke taart. De volledige puzzel vindt u op de pagina: Diversen/ Publicaties, zie hier de link.
Met de nieuwe website ‘In Brabant staat een huis’ van het Brabants Historisch Informatie Centrum wordt een beeld geschetst van een naoorlogse woning en bedrijven die bepalend zijn geweest voor het leven in Brabant.
Via de homepage kom je in een wijk en vervolgens in een echt Brabants huis terecht. Daar kun je rondkijken en veel voorwerpen aanklikken. Zoals koffie van De Gruyter, Kwatta chocolade en producten van Brabantia. In de slaapkamer zie je de wollen dekens van AaBee en het kruisbeeld aan de muur. De voorraadkast is goed gevuld met o.a. Royco en Unox soep, Bavaria bier en verschillende conserven.
Neem zelf een kijkje op www.inbrabantstaateenhuis.nl
Grave was de meest oostelijke vestingstad van De Zuiderwaterlinie. Dat maakt van Escharen het laatste dorp van deze linie. Grave wordt vanwege zijn strategische ligging zelfs wel de meest belegerde vesting van Brabant genoemd. Escharen, dat in de vuurlinie van Grave lag, heeft dus heel veel oorlogsgeweld te verduren gehad. De hier aanwezige rivier de Raam speelde daarbij een belangrijke rol als het gaat om de inundatie van dit gebied. De Beersche Maas, die gezien werd als een onderdeel van de Zuiderwaterlinie, veroorzaakte ook hier in Escharen regelmatig overstromingen en veel wateroverlast.
De Zuiderwaterlinie staat de laatste tijd weer volop in de belangstelling. Veelal verteld vanuit het gezichtspunt van de vestingsteden. Juist de gevolgen voor de dorpen in de nabijheid van zo’n stad zijn onderbelicht. Op deze pagina daarom een aantal wetenswaardigheden over Escharen in de Zuiderwaterlinie.
Vanaf 9 september kunt u bij de Jumbo stickers sparen om deze vervolgens in een boek te plakken. Zo ontstaat er een naslagwerk die de geschiedenis van Grave verteld. Esters Heem heeft hier op verzoek van het Graafs Museum aan meegewerkt. Ook al gaat dit mooie verzamelalbum grotendeels over de historie van stad Grave, de kerkdorpen krijgen ook een korte vermelding.
Maart j.l. stonden we startklaar om een begin te maken met een opknapbeurt van een aantal kazematten in Escharen, deel uitmakende van de Peel-Raamstelling. De start in de vorm van het project NL-Doet werd echter abrupt afgebroken door de afgekondigde maatregelen rondom de corona-virusuitbraak.
Nu, 6 maanden later, zijn er nog geen concrete plannen dit project op korte termijn op te starten, maar de besprekingen hierover zijn inmiddels hervat. Desalniettemin zijn er erg positieve ontwikkelingen te melden. Reeds november vorig jaar heeft onze Kazematten-werkgroep bij de Gemeente Grave een verzoek ingediend voor subsidie uit de pot Historisch Grave.
Diverse malen overleg met de betreffende ambtenaren en verantwoordelijk Wethouder Rick Joosten heeft ertoe geleid dat ons een subsidiebedrag van €5.000,— is toegekend!
We zijn erg blij met dit bedrag en zeker met de wetenschap dat dit bedrag nog verhoogd kan worden als we in de toekomst in samenwerking met Waterschap Aa en Maas het project kunnen verruimen.
Waterschap Aa en Maas gaat nl. het gebied tussen de Raambrug van Escharen en de Stuw bij Kammerberg herinrichten. Een ecologische verbindingszone zal aangelegd worden en de recreatieve beleving van de natuur en cultuurhistorie langs de Raam zal verstrekt worden. Hier zullen ook de kazematten deel van uitmaken.
Komende herfst gaan we al wel een start maken met het reinigen van een 3-tal kazematten, welk mede een conditie-peiling van de kazematten zal zijn. We verkrijgen hiermee ook inzicht in de hoeveelheid werk en de tijd die het reinigen gaat kosten. Vanwege de huidige corona-regels gaan we deze test met een klein team uitvoeren en zal dit gebeuren door de heemkunde-commissieleden en enkele vrijwilligers. Wij houden u op de hoogte.
Onlangs zijn we in bezit gekomen van een foto van het laatste College van B. en W. van gemeente Escharen. Deze foto, genomen in de raadszaal van het Gemeentehuis, is genomen bij de installatie van Burgemeester F.H.M. Schram in januari 1942. Dhr. Schram kreeg deze tijdelijke benoeming tot juli 1942 omdat Gemeente Escharen dan opgeheven zou worden. Burgemeester Schram vervulde deze functie tevens in gemeente Gassel.
Op de foto zien we:
v.l.n.r: Wethouder Jan Arts (Langenboom), Wethouder Marinus Roelofs, NN (waarschijnlijk een veldwachter), Burgemeester Dhr. F. Schram, diens echtgenote en Minard Peeters (secretaris).
Deze foto is ons toegestuurd door Herman de Klein, een kleinzoon van wethouder Jan Arts.
