foto 1

In 1840 komt er een nieuw schoolgebouw in de Kom van Escharen. Het oude wordt afgebroken en ook de onderwijzers woning wordt opgeknapt. Zie hieronder de gemeenteraadsnotulen uit 1840. Toezicht op de bouw heeft Meester timmerman Ruth van Raaij. Het uitvoeren van taken wordt gedaan door Jacobus Werten uit Gassel.

Ook in het gehucht Hal komt in dat jaar een school, zij het een tijdelijke, een winterschool. Van 15 november tot 15 maart kunnen de leerlingen 'over de Raam' hier terecht voor onderwijs. Bijna elke winter zorgt de Beersche Maas namelijk voor zoveel overlast dat dan de school in het dorp alleen per roeiboot te bereiken is.

(Zie: School op Hal)

uit 'Schoolberigten' 1846

 

Uit verslag van 'onderwijsinspectie' 1843-1885:

School te Escharen en te Hooghal. Laatste is een noodschool i.v.m. hoog water, opgericht in 1840. Onderwijs alleen in de winter. Ook de dorpsschool in de kom van Escharen is van bouwjaar 1840.

Aantal leerlingen 80, met Hooghal erbij 110.

1843:

Escharen met een nieuw, wel ingericht schoollokaal en uitmuntende onderwijzer, J.F. van de Wiel.

Een groot minnaar der muziek zijnde, oefent hij zijn leerlingen met het beste gevolg ook in welluidend maatgezang. 

Des winters is de Beersche Maas hier gewoonlijk zo hoog, dat voor kinderen die aan gindse zijde der Beersche Maas wonen de school van Escharen ontoegankelijk is. Doch in dat gebrek is voorzien door een te Hooghal op een uur afstand geplaatste nood- of hulpschool te bouwen. De onderwijzer is verplicht alsdan een hulponderwijzer te zenden, waarvoor hem niet meer dan f80,- is toegelegd.

1858:

Toestand middelmatig tot voldoende. De leestoon is niet goed. Ze schrijven van een goede hand.

Rekenen, vormleer, taal, aardrijkskunde vrij goed, geen geschiedenis.

De hulponderwijzer te Hooghal geeft beter onderwijs dan het hoofd op de dorpsschool.

Salaris hoofd der school f 277,- , hulponderwijzer f 185,-

Door het leren van gepaste en nuttige kundigheid wordt het onderwijs dienstbaar gemaakt aan de ontwikkeling van de verstandelijke vermogens der kinderen en aan hunne opleiding tot Christelijke en maatschappelijke deugden.

De hoofdonderwijzer is tevens koster, organist en voorzanger.

Geen schoolgeld

1872:

De kinderen maken in alles goede vorderingen.

Het mag worden gezegd dat de kinderen zich ingetogen en beleefd gedragen.

1885:

Toestand goed.

Plaatselijke schoolcommissie bestaat uit L. Cuppen en Th. Peeters

1860, Verordening op de Openbare Lagere Scholen: 
Artikel 1.Op de Scholen worden toegelaten alle kinderen van ouders, voogden of verzorgers binnen de gemeente gevestigd, zoodra zij den ouderdom van vijf jaar hebben bereikt.
Binnen de eerste vijf dagen van elke maand zullen nieuwe leerlingen worden aangenomen.
Artikel 2. De plaatsing van kinderen buiten de gemeente woonachtig geschied in overleg met het gemeentebestuur hunner woonplaats.
Artikel 3: Gedurende het geheele jaar wordt elken werkdag school gehouden, uitgezonderd des zaterdagsnamiddags en avonds, tevens wordt een vacantietijd gehouden van veertien dagen in de maand Augustus of September.
Artikel 4: De schooluren worden bepaald als volgt:
des voormiddags van 9 tot 11 1/2 uur
des namiddags van 1 Maart tot 1 November van 2 tot 4½ uuren van 1 November tot 1 Maart van 1½ tot 4 uur.
Artikel 5: Een kwartier uurs van het begin van iedere schooltijd wordt de schooldeur gesloten en geene leerlingen meer toegelaten.

Uitgenomen bij ziekte, waarvan de Onderwijzer wordt kennis gegeven is het de leerlingen verboden zonder verlof van de school te blijven.
Artikel 6: De jongens en meisjes worden zoveel doenlijk afzonderlijk geplaatst.
Artikel 7: Aan kinderen die de kinderziekten niet gehad hebben, of de koepokken met geen goed gevolg hebben ondergaan, die aan eene besmettelijke huid of andere ziekte lijden, of uit een huis komen , waar zoodanige ziektes heerschen, wordt de toegang tot de school ontzegd.
Artikel 8: Gedurende de schooluren gedragen de kinderen zich ordelijk en stil en komen de bevelen des onderwijzers na, zij die zich schuldig maken aan luiheid, wangedrag of niet tijdig ter school komen, worden door gepaste middelen tot hunnen pligt gebracht.
Indien alle pogingen ten deze vruchteloos blijven, worden zij van school weggezonden. Dat wegzenden zal echter niet plaatshebben, dan na bekomene goedkeuring der plaatselijke schoolcommissie.
Artikel 9: Het is de leerlingen verboden, zonder toestemming van den onderwijzer, de boeken of schoolbehoeften naar huis mede te nemen.
Artikel 10: Gedurende de schooluren mogen niet meer dan twee leerlingen zich tegelijkertijd uit school begeven en vooral geen van beiderlei kunne. De kinderen dienen zich bij het verlaten der school, op den weg betamelijk, ingetogen en beleefd te gedragen.
Artikel 11: Eenmaal ‘s jaars worden bij gelegenheid der vacantie de schoollocalen ten koste der gemeente geheel schoongemaakt en gewit.

Deze verordening treedt in werking op 1 januari 1861.

23 mei 1931

 

Tot in 1934 werd in dit schoolgebouw openbaar onderwijs gegeven. Pas in dat jaar kon onderwijs op bijzondere - katholieke - grondslag ook in Escharen gerealiseerd worden. Voor die tijd moesten leerlingen voor het volgen van katholiek onderwijs naar Grave lopen.
Naast de school stond de onderwijzerswoning. (zie personeel).
Op foto 1. is op de hoek van het gebouw de schoolpomp zichtbaar. Deze pomp is pas na 1941 geplaatst toen de dorpspomp op het plein tijdens de brand van Van Raaij, verloren was gegaan.

De schooljeugd dronk uit deze nieuwe pomp tijdens het 'speelkwartier' water. Op last van de Gezondheidszorg is deze schoolpomp na enige jaren weer gesloten. Het water dat rechtstreeks uit de grond kwam zou niet deugen. Belangrijkste reden die werd aangevoerd was dat op de betreffende plaats een kerkhof had gelegen. Later in 2002 bij het bouwen van het gemeenschapshuis op deze locatie is dat ook bewezen. Zie bodemvondsten: Opgravingen Kerk.

Overdekte Speelplaats

Schoolfoto uit 1946, voor de in aanbouw zijnde overdekte speelplaats. (zie: Klassenfoto's)

 

 

Augustus 1941 dient het R.K. Schoolbestuur een verzoekschrift in bij de Gemeente Escharen voor het mogen oprichten van een gebouw, bestemd voor overdekte speelplaats. Reden hiervoor is waarschijnlijk plaatsgebrek op de huidige speelplaats. De bouwtekening hieronder laat zien dat de overdekte speelplaats een onderdeel is van een groter geheel. Heel het huidige kerkplein zou met klinkers in 'vischgraatverband' bestraat worden. Waarschijnlijk was dit plan een onderdeel van het aanleggen van een plantsoen in de Kom van Escharen. Na herbouw van Café Van Raay na de brand, was hiervoor ruimte gekomen. Zie: Burg. de Bourbonplein.

 

 

In oktober 1941 krijgt het schoolbestuur goedkeuring voor de bouwplannen. De geraamde bouwkosten worden geschat op f 10.700,-. Er wordt begonnen met het beklinkeren van het kerkplein, de speelplaats. Ook de bouw van de overdekte speelplaats start. De voorgevel met pilaren is reeds gemetseld als de bouw stil komt te liggen. Redenen hiervoor hebben we niet kunnen achterhalen. Wellicht waren de financiën niet toereikend of had de oorlog er iets mee te maken.

Deze voorgevel van de overdekte speelplaats heeft er in ieder geval jaren gestaan en is uiteindelijk afgebroken. Op de klassenfoto hierboven uit 1946, is de in aanbouw zijnde overdekte speelplaats duidelijk zichtbaar.

Opening St. Francicusschool in 1952

 

Pastoor Stevens zegent het schoolgebouw in.

Nieuwbouw Basisschool 'De Ester' (rood) in 1972.