Bakkerij Snoek
Bakkerij Jan Snoek, Beerschemaasweg 31.
Jan Matheus Snoek jr. is geboren in Boxmeer op 9 april 1897. Hij is het tweede kind van Jan Snoek en Joanna Timmermans.
Zijn ouders komen in 1906 vanuit Tegelen met zes kinderen naar Escharen. Jan Snoek krijgt hier een dienstbetrekking als Gemeentelijk Veldwachter.
(Zie pagina Veldwachters)
Dit gezin, waarin later nog drie kinderen geboren worden, gaat wonen in de dienstwoning van de veldwachter op de benedenverdieping van het Gemeentehuis.
Veldwachter Jan Snoek met echtgenote.
Jan Snoek jr. wordt bakkersknecht. Vanaf 1913 gaat in dienst bij verschillende bakkerijen in de omgeving. Enkele jaren werkt hij in Mill, Nijmegen en later dichter bij huis, bij Karel Holleman op het Huukske. Hier werkt hij tot september 1924.
Op zoek naar mogelijkheden en avontuur vertrekt Jan in september 1924 naar Canada. De jaren dat hij hier verblijft trekt hij rond en heeft hij verschillende betrekkingen. Zo werkt Jan o.a. in de aanleg van spoorlijnen. Definitieve emigratie ziet hij wel zitten en hij komt begin 1928 terug naar Escharen.
Voor zijn Canada-avontuur had hij namelijk al 'kennis' met Albertha van Heijnsbergen uit Grave. Zij ziet echter een emigratie helemaal niet zitten. Dit is de reden om uiteindelijk toch samen voor een toekomst in Escharen te gaan.
Aan de Beerschmaasweg wordt een perceel grond gekocht voor het bouwen van een woning met bakkerij. Jan wilde als zelfstandig bakker aan de slag.
Hierboven de officiële bouwtekening die bij de gemeente werd ingediend. Op enkele aanpassingen na wordt deze woning gebouwd. In het achterhuis wordt de berging en paardenstal verwisseld en in de voorgevel komt geen venster in het dak.
Sept. 1928: Familiefoto's gemaakt tijdens het huwelijk van Jan Snoek en Bertha van Heijnsbergen.
De man in het midden, met grijze hoed, is veldwachter Snoek met daarnaast zijn vrouw.
Op onderstaande foto de bruiloftsgasten staand op de Raambrug die in 1928 nog geheel van hout was.
Aanvraag voor een Hinderwetvergunning tot het oprichten van een broodbakkerij:
Zoals de bakkerij op deze tekening staat is hij ook daadwerkelijk gebouwd. Alleen de deur van de bergplaats is een dubbele deur geworden. In de huidige woning is deze nu nog te zien.
In deze bergplaats stond de wagen waarmee met paard en kar het brood werd rondgebracht. Het paard stond overdag in zijn wei in 't Broek.
Later werd met een bakfiets het brood aan huis bezorgd. Een taak die ook de kinderen soms moesten uitvoeren. Dora (1941) weet zich nog te herinneren dat ze door weer en wind naar Koenen in de Lagehei moest. Eenmaal daar aangekomen zei vrouw Koenen: "Kom mar effe binnen meidje dan krijgde unne kop werme chocomel met 'n lekkere krentenbol. Mar die kumt wel van Holleman as ge dé nie errug vient."
Winter 1939: Cisca Claassen werkte als hulp in de huishouding en winkelhulp bij familie Snoek. Hier op de foto staat ze naast de bakkerij aan de Beerschemaasweg met kinderen: Jan jr., Betsie en Annie.
Op de achtergrond de boerderij van de overburen, Fam. Piet van der Heijden, de kolenboer.
Jan en Bertha Snoek met kinderen: Betsie, Annie, Doortje en Jan jr.
Jan en Bertha krijgen 5 kinderen. Annie(1930), Betsie(1934), Jan(1936), Theodora(1937) en Dora(1941).
In oktober 1938 overlijdt slechts veertien maanden oud, dochtertje Theodora Maria.
Jan ooit zelf begonnen als bakkersleerling heeft nu zelf ruimte in zijn bedrijf voor een knecht.
Zo werkte in zijn bakkerij jarenlang Piet van Vonderen uit Grave. Piet was een echte voetballer en Jan Snoek zorgde er voor dat hij bij Estria in het elftal kwam als keeper. (Zie foto verder op deze pagina)
De bakkerij bakte brood in allerlei variaties. Tarwe-, volkoren- en witbrood. Roggebrood, krentenbrood en voor bijzondere dagen, suikerbrood.
Ook bakte hij het zogenaamde regeringsbrood. Regeringsbrood was brood dat Nederlandse bakkers verplicht waren te bakken met meel van vooral inlandse tarwesoorten en toevoegingen zoals aardappelmeel, roggemeel of peulvruchtenmeel. Vanwege de Eerste Wereldoorlog waren de grondstoffen schaars, en daarom was het brood ook op rantsoen.
Ook gedurende een groot deel van de Tweede Wereldoorlog werd de samenstelling van het brood door de overheid voorgeschreven. Na 1945 bleef regeringsbrood (vooral wit), naast de andere broodsoorten, tot ongeveer 1960 een begrip. De kwaliteit was goed, maar doordat het inlandse granen bevatte was het goedkoper.
Familie Snoek op de foto naast de winkel/bakkerij.
v.l.n.r. In werkkleding bakker Jan Snoek, Betsie, moeder Bertha, Annie, Jan jr. en Hanneke Claassen (hulp in de huishouding en winkel). Dochter Dora(1941) is dan nog niet geboren.
Over de schouder van Hanneke, rechts, zien we vaag de molen op de Zanddijk staan.
Buren: Fam. Jan Snoek en Fam. Piet van der Heijden op de Beerschemaasweg.
Deze foto van Jan en Bertha moet wel op een zondagmiddag gemaakt zijn. Jan in zijn 'nette' kleren en Bertha met de zondagse witte schort.
De winkel was het domein van Bertha. Naast het brood uit eigen bakkerij werden hier ook in een klein assortiment kruidenierswaren verkocht. De emaille reclame borden op de voorgevel geven dit ook aan.
Begin jaren vijftig hadden de inwoners van Escharen volop keus uit kruideniers- en bakkerswinkels.
Zo hadden we in de kom Kruidenier en Bakkerij Van Raaij, Bakkerij Snoek en de EDAH winkel van Fam. Schonk. In de LageHei zat Kruidenier Wed. van den Hoogen, Kuidenier Verheggen aan de Vonderstraat en Bakker Holleman aan 't Huukske.
De meeste inwoners gunden iedere winkelier hun omzet. Ze waren daarom vaak klant bij meerdere winkels. Op verschillende dagen van de week kochten ze bij verschillende bakkers hun brood.
Hanneke Claassen met Annie Snoek voor de winkel.
In de bakkerswinkel v.l.n.r. Bets (Vollenberg-)Snoek, Annie (Stuijt-)Snoek. Als klant Lena Zwanenveld, Mieske Willems en Janus Vollenberg.
Ook op zondagochtend was de winkel open. Zo konden kerkgangers na de Hoogmis nog vers brood en vergeten kruidenierswaren komen halen. Ook was het gebruikelijk om de wekelijkse boodschappen die aan huis waren bezorgd op zondag te komen afrekenen.
Bertha Snoek met dochters Annie en Betsie voor de winkel.
Willy en Theo van Sambeek voor de winkel van Jan Snoek.
Hun moeder, Ciska van Sambeek- Claassen heeft hier jaren als hulp in de huishouding gewerkt.
Foto gemaakt ± 1957.
Naast de bakkerij lag, richting splitsing St. Machutusweg, een boomgaard. Op dit perceel bouwden jongste dochter Dora en Christ Smits uit Gassel in de jaren1962-1963 zelf een woning.
Op de foto is aan de overzijde van de Beerschemaasweg de boerderij van kolenboer Piet van der Heijden te zien.
In 1963 is de woning gereed en trouwen Dora en Christ.
Begin jaren zestig gaat de gezondheid van Jan achteruit. Om elke dag vers brood te hebben krijgt hij regelmatig hulp van Richard en Henk van Raay. In 1964 besluit Jan, dan inmiddels 68 jaar oud, om met zijn bedrijf te stoppen. De laatste twee jaren heeft hij dan al niet meer zelf gebakken maar het brood van een andere bakkerij betrokken.
Jan Snoek verkoopt zijn bakkerij aan 'concurrent' Cato van Raaij.
Daarna verhuizen Jan en zijn vrouw naar de Oliestraat in Grave. Bertha overlijdt in 1976 en Jan komt op 88-jarige leeftijd in 1986 in Maaszicht te overlijden.
Hier de link naar het bidprentje van Jan en Bertha Snoek:
Estria
De geschiedenis van voetbalvereniging Estria is onlosmakelijk verbonden met Jan Snoek. Andersom, als je het over Jan Snoek hebt dan moet je het ook over Estria hebben.
Jan was namelijk in 1919 medeoprichter van deze vereniging. Jarenlang is hij voorzitter geweest en heeft daarnaast nog vele andere taken uitgevoerd.
Tot op hoge leeftijd bleef hij bij Estria betrokken. In 1980 had hij dan ook de eer om de eerste steen te mogen leggen voor het Clubgebouw van Estria aan de Kranenhofscheweg.
Voor zijn inzet voor Estria is hij onderscheiden met een zilveren medaille in de Orde van Oranje Nassau.
1964:
Cato van Raaij heeft de woning van Jan Snoek slechts heel kort in haar bezit. Al snel vindt ze een koper. In de verkoop-overeenkomst staat als concurrentiebeding de voorwaarde dat er in dit pand nooit een bakkerij mag worden begonnen.
Kopers van het huis zijn Helm van Schipstal en August Bartels. Zij zijn de ouders van Jan van Schipstal en Marietje Bartels. Jan en Marietje wonen dan met hun gezin op een pachtboerderij in Luxemburg. Door een spierziekte van Marietje lijkt het ze beter dat hun kinderen dichter bij 'huis' komen wonen.
Zo komen uiteindelijk in 1964 Jan en Marietje van Schipstal- Bartels met hun kinderen Marijke, August en Els naar de Beerschemaasweg in Escharen.
De foto hierboven is in de jaren zeventig gemaakt. Op de voorgevel zijn dan nog duidelijk herkenbaar de plaatsen te zien waar de emaille reclameborden van bakkerij Snoek waren bevestigd.
Na het overlijden van Jan (1929-1994) en Marietje (1933-2002) blijft zoon August in de woning wonen.
Sinds hun huwelijk in 1987 wonen August en Jolanda van Schipstal hier tot op heden nog steeds.
Huidige woning op Beerschemaasweg 31, thans bewoond door August en Jolanda van Schipstal.
