1940-1945
Geluidsfragment: De proclamatie van Koningin Wilhelmina.
Mijn volk,
Nadat ons land met angstvallige nauwgezetheid al deze maanden een stipte neutraliteit had in acht genomen en terwijl het geen ander voornemen had dan deze houding streng en consequent vol te houden, is in de afgelopen nacht door de Duitse weermacht zonder de minste waarschuwing een plotselinge aanval op ons gebied gedaan. Dit niettegenstaande de plechtige toezegging dat de neutraliteit van ons land zou worden ontzien zolang wij haar zelf handhaafden.
Ik richt hierbij een vlammend protest tegen deze voorbeeldenloze schending van de goede trouw en aantasting van wat tussen beschaafde staten behoorlijk is. Ik en mijn regering zullen ook thans onze plicht doen. Doet gij den uwen, overal en in alle omstandigheden, ieder op de plaats waarop hij is gesteld, met de uiterste waakzaamheid en met die innerlijke rust en overgave, waartoe een rein
geweten in staat stelt!
De gebombardeerde stellingen in het Broek.
Op 15 augustus 1944 waren Duitse soldaten van “der 4. Marine-Kraftwagen Einsatzabteilung”, die tijdelijk gelegerd waren in de Russendaal, aan het oefenen in de nabijheid van de heuvels rondom het Langven. Op die dag werden er zware bombardementen door de Engelsen en Amerikanen uitgevoerd op Fliegerhorst Volkel.
Blijkbaar heeft men ook de oefenende militairen opgemerkt bij het Langven, want een tiental bommen werd daar losgelaten. De Duitsers waren tot hun grote opluchting net aangekomen op de Campagnelaan. Twaalf ruiten gingen door de luchtdruk in Russendaal aan diggelen.
tekst uit: 'Grave in oorlog en bevrijding' Th.N. Hamers , 1994
Bovenstaand verhaal over Nol Brands en drie andere oorlogsslachtoffers uit Escharen kunt u lezen op het tabblad: Oorlogsslachtoffers
Uit Notulen Gemeenteraad Escharen, 3 maart 1941:
Bert Verbruggen en buurjongetje Arnold van den Hoogen bij een beschadigde kazemat
in het Esters Broek.
Kinderen van den Hoogen zittend op de schuilkelder achter hun woning aan de Hoogeweg 23.
Marietje, Arnold, Gerrit, Nellie en Wim
.
1942
Aangifte van Radio-ontvangstinrichtingen te Escharen.
Schuilkelder aan de Schrijfakkerweg. links; Johan Couwenberg en bovenop Albert Derks
Krijgsbuit:
paard W. Bens
Onze kerkklokken
De Duitse oorlogsindustrie had een enorm tekort aan grondstoffen. In 1941 kwam de eerste en in 1942 de tweede metaalverordening. Ging het bij de eerste nog om het in beslag nemen van klein koper- nikkel en tinwerk, bij de tweede verordening werden o.a. standbeelden, melkbussen en kerkklokken opgeëist.
In mei 1943 werd ook de Escharense kerkklok genaamd Margartha (uit 1588!) door de Duiters opgehaald. Toen de slopers verschenen om haar uit de toren te halen, hebben enkele parochianen haar ten afscheid nog laten luiden. "Dit laatste luiden maakte op hen die dit hoorden een weemoedigen indruk", zo meldt een geschrift uit die dagen.
De meeste klokken gingen op transport naar Hamburg om omgesmolten te worden. Na de oorlog bleek echter dat de bezetter er niet in was geslaagd om alle klokken om te smelten. Op opslagplaatsen trof men grote aantallen klokken aan. Onze "Margaretha' werd na een zoektocht uiteindelijk ongeschonden op een terrrein in Groningen terug gevonden. Waarschijnlijk is hij bij een retourzending van in beslag genomen klokken van noord Nederland, daar vanaf Hamburg terecht gekomen.
(op het tabblad kerkklokken is meer over de historie van de klokken te lezen)
.
Persoonsbewijs van Anna Megens, weduwe Jan van den Hoogen, winkelierster in koloniale waren.
.
Distributie Stamkaarten
Regeringsbrood, regeringswit of regeringstarwe, was brood dat Nederlandse bakkers verplicht waren te bakken met meel van vooral inlandse tarwesoorten en toevoegingen zoals aardappelmeel, roggemeel of peulvruchtenmeel. De prijs van brood (regeringsbrood) werd van overheidswege vastgesteld.
Piet van Boekel en Piet Cruijsen vertellen het volgende over clandestien slachten tijdens de oorlogsjaren:
(Esterse Minipers 2007)
Op de website van Peter van Bommel, Bommeltje.nl, staat een pagina over Grave in de Tweede Wereldoorlog.
Het bekijken waard.
Oorlogsdagboek:
Hiernaast is een dagboek te lezen van een Rotterdamse joodse vrouw, Keetje. Na het bombardement in 1940 is zij dakloos en later als jodin ook op de vlucht. In het dagboek beschrijft ze haar zwertocht door Nederland bij verschillende onderduikadressen.
Begin 1944 verblijft ze na een dag in Langenboom, ook enkele dagen bij een boer in 'Esgagen'. Totdat ze hier ook weer moeten vluchten . (Blz..6)
Bij wie uit Escharen heeft ze ondergedoken gezeten?
